ΟΙ ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

Τι είναι ο παραθυρεοειδείς αδένες;

Οι παραθυρεοειδείς είναι μικροί ενδοκρινείς αδένες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του θυρεοειδή αδένα σε διάφορες θέσεις και έχουν παρόμοια αιμάτωση, λεμφικό και φλεβικό σύστημα με αυτόν. Είναι συνήθως τέσσερις ή σπανίως πέντε. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να βρίσκονται σε θέσεις διαφορετικές από τις συνηθισμένες (έκτοπες θέσεις )   

 Ποια η λειτουργία τους;

Οι παραθυρεοειδείς αδένες παράγουν την παραθορμόνη. Η ορμόνη αυτή είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του ασβεστίου στην κυκλοφορία του αίματος και στα οστά.

Σε περιπτώσεις που κάποιος ή κάποιοι παραθυρεοειδείς διογκώνονται ( υπερπλασία ) ή όταν δημιουργούνται αδενώματα σε αυτούς , μπορεί να υπάρχει υπερπαραγωγή παραθορμόνης (υπερπαραθυρεοειδισμός). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, τάση προς έμετο, μυϊκή αδυναμία, οστικούς πόνους, οστεοπόρωση , κωλικό των νεφρών, νεφρολιθίαση κ.α.

Η παρουσία καρκίνου στους παραθυρεοειδείς είναι ιδιαίτερα σπάνια ( πιθανότητα < 1%) .

 Πως γίνεται η διάγνωση των παθήσεων των παραθυρεοειδών;

Η διάγνωση των παθήσεων των παραθυρεοειδών γίνεται αρχικά από τον κλινικό ιατρό (ενδοκρινολόγο ) με την λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού και κλινική εξέταση.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις (έλεγχος των επιπέδων της παραθορμόνης στο αίμα  , και του ασβεστίου στο αίμα και στα ούρα) είναι οι πρώτες εξετάσεις που δείχνουν αν υπάρχει υπερλειτουργία των παραθυρεοειδών .

Το υπερηχογράφημα αποτελεί την πρώτη απεικονιστική μέθοδο στην απεικόνιση των παραθυρεοειδών . Η διάγνωση παθολογίας στους παραθυρεοειδείς είναι δύσκολη,  αφού οι φυσιολογικοί παραθυρεοειδείς δεν απεικονίζονται στους υπερήχους ενώ σε πολλές περιπτώσεις που απεικονίζονται μπορεί να μοιάζουν με όζους του θυρεοειδούς. Για να γίνει η διάγνωση παθολογικής κατάστασης στους παραθυρεοειδείς  απαιτείται  καλή γνώση της ανατομίας και παθολογίας της περιοχής  και ιδιαίτερη εμπειρία από τον γιατρό που εκτελεί το υπερηχογράφημα καθώς επίσης και καλός εξοπλισμός αφού ιδιαίτερα χρήσιμη στην ερμηνεία του αποτελέσματος είναι η ανάλυση της αιμάτωσης με έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα και η μελέτη με ελαστογραφία  .

Σε περιπτώσεις που τα αποτελέσματα είναι οριακά ή χρειάζεται επιβεβαίωση, τότε μεγάλη βοήθεια προσφέρει η παρακέντηση με λεπτή βελόνα ( FNA) του παραθυρεοειδούς και η ανάλυση του δείγματος αφ’ ενός με κυτταρολογική εξέταση από έμπειρο κυτταρολόγο και αφ’ ετέρου ο προσδιορισμός των επιπέδων της παραθορμόνης στο έκπλυμα της βελόνας της παρακέντησης.

Σημαντική είναι επίσης η βοήθεια του υπερηχογραφήματος στην εκτίμηση της θέσης που βρίσκεται ο πάσχων  παραθυρεοειδής και η προεγχειρητική χαρτογράφησή του , ώστε ο χειρουργός να γνωρίζει την ακριβή θέση του πάσχοντος αδένα .

Σε κάποιες περιπτώσεις που υπάρχει έντονη κλινική υπόνοια για νόσο των παραθυρεοειδών αλλά το υπερηχογράφημα είναι αρνητικό , τότε μπορεί να βοηθήσει το σπινθηρογράφημα των παραθυρεοειδών με ειδικό ραδιοφάρμακο , ή ακόμα και η αξονική ή μαγνητική τομογραφία του τραχήλου .

 Πως αντιμετωπίζονται οι παθήσεις των παραθυρεοειδών;

Σε περιπτώσεις που διαγνωστεί παρουσία αδενώματος ή υπερπλασίας ενός ή περισσότερων   παραθυρεοειδών αδένων η θεραπεία είναι η  χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος παραθυρεοειδούς.